فلسفه آب در فنگ شویی
با بوجود آمدن بحران کم آبی در دنیای امروز، می توان گفت آب از اهمیت بسیار ویژه ای برخوردار است. باما بهتر است بدانید که فلسفه آب در فنگ شویی و همچنین در تمام ادیان و فرهنگها و سنتها دارای معنا و مفهوم خاص و مقدس است. معنای لغوی فنگ شویی به معنای آب و باد است . آب نیروی حیات و اولین عنصر مقدس در عناصر اربعه در کیانا و همچنین از عناصر مقدس فنگ شویی است . از دیدگاه ژان شوالیه در کتاب فرهنگ نمادها معنی آب را میتوان به سه مضمون اصلی خلاصه کرد: چشمه حیات،وسیله تزکیه،مرکز زندگی دوباره.این سه مضمون در قدیمترین سنتهای اطلاق میشوند و ترکیبات تخیلی گوناگون و درعینحال هماهنگی را شکل میدهند.در ادامه این مقاله با مواردی آشنا می شویم که به شما کمک می کند تا درک بهتری از فلسفه آب در فنگ شویی داشته باشید. تا انتهای این مقاله هیجان انگیز همراه ما باشید:
فلسفه آب در فنگ شویی و مذاهب و ادیان مختلف
آب در فنگ شویی و در مقابل آتش یین است ! در ارتباط با جهت شمال ، سرما ، انقلاب زمستانی، کلیهها ، رنگ سیاه و اشکال موجدار است. در آسیا و کشورهای خاور دور آب شکل جوهری ظهور و اصل حیات و عنصر تولد دوباره جسمانی و روحانی است نماد باروری ، خلوص حکمت، برکت و فضیلت است.
آب در فنگ شوی و در همهجا یک وسیله طهارت آیینی است. علاوه بر آن موارد زیر نیز هستند که باید در نظر گرفته شوند.
- آب مقدس مسیحیان
- در اسلام آب وضو و غسل
- در ژاپن مراسم باستانی فو- جویی در میان پیران
- آیین دائو (صاحبان آبهای موقوفه)
بنابراین طهارت با آب نقشی بنیانی دارد. در هند و در جنوب شرقی آسیا ، طهارت مجسمه مقدسیان و مؤمنان ، بهخصوص در سال نو به منظور تزکیه و هم به منظور تولد دوباره اتفاق می افتد.
- ون – دسو میگوید: طبیعت آب ، آن را به خلوص میرساند .
- در تعلیمات لائو – دسو آمده است که آب علامت فضیلت برتر است .
- در سنت یهودی و مسیحی آب پیش از هر چیز نماد اصل و آفرینش است
- در عهد عتیق آب نماد زندگی بوده در عهد جدید نماد ذات خداوند میشود.
آب در زندگی
می توان گفت آب برکتی ابدی است که نشانه مادر و زهدان است.آب، همچنین مبدأ هر چیز برتر را نشان میدهد. اما میبایست اصل الهی آن را شناسایی کرد. آب در فنگ شویی آزاد و فارغ از وابستگی است و در سراشیب زمین جاری میشود . آب در فنگ شویی زندگی و نماد آفرینش عرضه میشود و چون تصفیه می کند ، پاک است و شفا میبخشد، از این رو زمانی که شما به گل پژمرده خود آب میدهید، گیاه شما را دوباره جوان میکند. محیط خود را با آب پاکسازی و زلال مینمایید طراوت و شادابی را به محیط خود عرضه میکنید.
فلسفه آب در قرآن
قرآن در آیات متعددی به اهمیت آب اشاره کرده است. در ادمه این بخش به برخی از این موارد اشاره کرده ایم.
«زندگی دنیا را برای ایشان به آبی تشبیه کن که فرو فرستادیم آن را از آسمان … باد آن را در هوا پراکنده کرد» (قرآن / کهف )قران، آبی متبرک را که از آسمان فرود میآید، علامتی الهی میداند. برای همین در تصاویر بهشت که به ما عرضه می کند، در باغهای بهشتی چشمهها و جویهای آب روان است.
الله است که بیافرید هفتآسمان و هفت زمین را و آب فرو فرستاد است و بدان زمین را پس از پژمردنش زنده کرد و ایشان که کافر شدند ، کردارهای ایشان چون سرابی است به کویر که تشنه آن را آب پندارد. یا چون بهارخوابیهای است در دریای ژرف پیچیده در سر آن موجی بر زبر آن موج موج دیگر
(قرآن / نور)و بالاخره آب نماد زندگی است . آب حیات که در ظلمات مکشوف میشود و دوباره زنده میکند. (سوره کهف)
فلسفه آب در فنگ شویی و فضاهای معماری و شهری ایرانی
در ایران قدیم ! به علت کمبود آب در بخش عمدهای از سرزمین ، ارزش بسیار زیادی برای آب قائل بودند و ستایشگاههای بزرگی برای نیایش ایزد نگهبان آب آناهید (ناهید)، برپا داشته بودند. (ورجاوند ، به نقل از موسوی بجنوردی )
امکان مسکونی و بهویژه حیاطهای آنها مکان مناسبی برای ارتباط انسان با عناصر طبیعی و از جمله آب بودند. ( آب در فنگ شویی نیز نمایانگر فصل زمستان و یکی از پنج عنصر اصلی فنگ شویی است ) این ارتباط به طرق گوناگون انجام میشد. یکی از آنها وجود پادیاوها بود. پادیاوها که کمکم از پیش پرستشگاهها به درون خانهها نیز راهیافته بودند، به دلیل درونگرایی معماری شهرهای مرکزی ایران، تبدیل حیاطهای گود بسته با پادیاو و گودال باغچه لطف و صفای ویژه ای به خانههای ایرانی داده بود. حوضهای داخل حیاط نیز با اشکال متنوع خویش در این زمینه نقش ارزنده ایفا مینمودند. که آب در مرکز حیاط باعث روشنایی و دفع انرژی های منفی در خانه میشد. به همین دلیل است که شما می شنوید در خانه های بافت قدیم، زندگی صفای دیگری داشت.
بارزترین سیستمهای استفاده از آب در زمان های قدیم :
در زمان های قدیم از سیستم آبرسانی برای جلوه زیبایی، نمایش آن در باغهای ایرانی بوده است که در بخش های متعددی استفاده می شده است. این ها عبارتند از:
- سیستم آبیاری
- حرکت آب در آبنماها
- تعبیه فوارهها
- آبشارها
- استخرها
- کاریز
- شتر گلوها
در مورد مختصات این عناصر و نامگذاری آنها مرحوم پیرنیا مینویسد
درحالیکه سازندگان سیستمی جالب را برای آبیاری کرتها به وجود آوردهاند ، سعی کردهاند که به بهترین وجه نیز آب را نمایش دهند. به همین دلیل سطوح را طوری انتخاب میکردند که جریان آب بهخوبی دیده شود. پلهپله کردن مسیر جریان ملایم آب و تند و پرسروصدا کردن آنیکی از روشهایی است ( که در فلسفه فنگ شویی نیز به همین شکل کاربرد دارد). که در کف آبنماها و بیشتر جاهایی که آب فرومیریخت غالباً تختهسنگی با تراش سفید کبکی و با طرحهای مختلف کار میگذاشتند کهموج آب را زیبا جلوه دهد.
فلسفه و جریان آب نما
آبنما به جویهایی گفته میشده که برای منظره دادن به آب و جبران خشکی مناطق مورد استفاده قرار میگرفت. عمق این جویها حدود سی سانتیمتر و عرض آنها در حدود هشتاد سانتیمتر بوده است . آبنماها فوارههایی داشته که در فواصلی آب را به داخل آبنما پرت میکردهاند. این قسمت آبنما معمولاً سنگی بوده ولی در باغ فین از کاشی ساختهشده است. به فوارههای بزرگ شُرن یا شلن میگفتند(شاریدن یعنی از بالا ریختن ) از دیگر چیزهای ساختهشده برای جلوه داده آب یکی آب گردان و یکی هم آبشار سازی بوده است.
در هشتبهشت اصفهان آب از اشکوب ساختمان بر روی کاشیهای طبقه همکف میریخته است. و در دروان قاجاریه هم ، همچنین آبشارهایی را میساختند . در چشمه عمارت بهشهر برای بردن آب از مکینه (تلمبه) استفاده میکردند. در جلوی کوشک اصلی باغها ، معمولاً یک استخر به شکل مربع یا مستطیل وجود داشته است.
استخرهای گرد ،پیش از اسلام و اوایل اسلام معمول بوده ولی بعدها به کار نمیرفتند ! حوض را هیچوقت بیضیشکل نمیساختند ! معتقد بودند که آب در حوض بیضی زودتر گندیده میشود. بعدها این حوضها یکشکل هندسی منظم و ساده از هشتضلعی تا دوازده ضلعی ( در فنگ شویی هشتضلعی بهمنظور هشت جهت و دوازده بهمنظور دوازده ماه سال است ) به خود گرفته است
معمولاً از هشتضلعی استفاده میکردند و دوازده ضلعی را بیشتر در استخرهای نسبتاً بزرگ به کار میگرفتند. حوضهای هشتضلعی گاهی اوقات بهصورت هشت و نیم و هشت و نگینی و یا کشکولی ساخته میشده است.
فلسفه آب و معماری ایرانی
در معماری ایرانی، علاوه بر آنکه تقریباً جملگی عناصر و فضاهای معماری ازجمله خانه و مسجد و حسینیه و بازار به نحوی با آب مرتبط بودهاند ، بسیاری عناصر معماری نیز اختصاصاً برای نگهداری و توزیع و مصرف آب به وجود میآمدند که ذوق و هنر ایرانی تجلی زیبا و دلپذیر و پرمعنای خوش را در آن به نمایش میگذارد. ازجمله مهمترین این عناصر:
- آبانبار
- کاریزها
- آسیابها
- سقاخانهها
- حمامها
- پلها
- بندها
- و حتی (بهنوعی) قناتها را میتوان نام برد.
نکته مهم درباره عنصر آب در فنگ شویی
آب از دیر باز به عنوان عنصر حیاتی نام برده شده است. حیات تمام موجودات زنده به آن بستگی دارد. آب در فنگ شویی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این مقاله به مواردی اشاره شد که نشان می داد آب در جامعه ایرانی قدیم چه نقش مهمی را ایفا می کرده است. همچنین در اسلام و سایر ادیان نیز آب را عنصری مهم می دانند که در بخشی از این مقاله ارجاعات کاملی به آن داده شد. امیدوارم که از خواندن این مقاله بهره کافی برده باشید.
Comments
Post a Comment