برنج فجر بهتر است یا برنج شیرودی ؟

 

در اینکه تمام برنج های ایرانی با کیفیت و مرغوبت هستند شکی نیست اما برخی افراد مایلند بهترین برنج ایرانی را بخرند و یا در میان مبلغی که میپردازند برنج بهتری را خریداری کنند ، برنج فجر و برنج شیرودی از رقم های پرفروش برنج ایرانی هستند

 برنج شیرودی، با کیفیت و پرمحصول

حاصل بررسی های علمی پژوهشگران در جهت تولید انواع پرمحصول همراه با حفظ کیفیت و مرغوبیت است. هدف از تولید این نوع گونه محصولات استفاده بهینه از زمین‌های کشاورزی، تولید غذای بیشتر در راستای افزایش جمعیت کره زمین و تامین امنیت غذایی آنهاست.

نتیجه اصلاح ژنتیکی برنج‌های محلی نوع خزر و طارم دیلمانی، که جزو گونه های مرغوب و با کیفیت می‌باشند، تولید برنج های شیرودی بود.

اهمیت اینگونه محصولات در افزایش بهره‌وری زمین‌های کشاورزی و برداشت بیشتر محصولات غذایی است.

این نوع برنج، محصول استان مازندران بوده و کشاورزان آمل، چالوس و تنکابن بیشتر از سایر مناطق به کشت آن روی آوردند. نام دیگر این برنج، استخوانی شیرودی است

 

چرا باید در بین برنج ها شیرودی را انتخاب کنیم؟

در میان محصولات اصلاح نژاد شده و پرمحصول، شیرودی ویژگی‌هایی دارد که آن را از سایر رقبا متمایز می‌کند.دانه‌های این برنج، کشیده و بلند هستند و در مقابل آفات و بیماری‌های رایج در مزارع مقاومت خوبی دارند به همین دلیل نیازی به سم‌پاشی در دوران کشت نداشته و در نتیجه محصولی سالم‌تر بدست مصرف کنندگان خواهد رسید.

همانگونه که اشاره شد میزان حساسیت برنج شیرودی نسبت به آفت کرم ساقه خوار، بیماری بلاست و پوسیدگی ساقه کم بوده اما در خصوص کرم برگ‌خوار تا حدودی احتمال درگیر شدن به آن به وجود دارد. زودرس بودن و تعداد زیاد دانه‌ها در یک خوشه از دیگر برتری‌های برنج شیرودی است. نکته قابل توجه در خصوص این محصول این است که با گذشت زمان خوش‌ عطر و خوش‌ طعم‌تر شده و به کیفیت و مرغوبیت آن افزوده می‌شود.

ویژگی‌های ظاهری و کیفی برنج شیرودی

برنج پرمحصول شیرودی تا حدودی از لحاظ ویژگی‌های ظاهری و کیفی به برنج هاشمی و برنج طارم شباهت دارد. اما همانند سایر محصولات اصلاح نژاد شده از لحاظ عطر و طعم قابل مقایسه با گونه‌های برنج محلی و مرغوب نیست.

استفاده از این نوع برنج و به طور کلی برنج‌های پرمحصول در غذاهایی که اساس آنها برنج است چندان مرسوم نیست. شناسایی این نوع برنج، از نوع طارم و هاشمی کار چندان دشواری نیست چرا که عطر زیاد آنها به‌راحتی قابل قیاس با برنج شیرودی است.

اما متاسفانه برخی از سودجویان با مخلوط کردن این دو نوع محصول با هم امکان تشخیص آن توسط مصرف کننده را تقریبا غیرممکن نموده‌اند. رنگ شلتوک برنج شیرودی کاهی و رنگ دانه های آن سفید رنگ و تا حدودی کدر است.

کشت برنج شیرودی

آماده سازی بذر برنج در اواخر فروردین تا اردیبهشت بوده و زمان نشاکاری آن از نیمه دوم اردیبهشت آغاز می‌گردد.

برنج شیرودی انتخابی به صرفه

قیمت پایین برنج‌های پرمحصول به دلیل کم بودن عطر و طعم آنهاست، اما باید در نظر گرفت در زمان انتخاب برنج، نکات دیگری هم اهمیت دارد. به عنوان مثال قیمت پایین‌تر این محصول در بازار می‌تواند برای مصرف کنندگان ایرانی گزینه مناسبی باشد تا برای مراسم‌های بزرگ مانند اعیاد و مراسم‌های مذهبی و پخت غذاهای نذری مانند شله زرده، در حجم‌های بالا، از آن استفاده نمایند.

به‌ویژه آنکه از لحاظ ویژگی‌های ظاهری برنج شیرودی برنجی ممتاز محسوب می‌شود و دانه‌های این برنج پس از پخت به شکل قابل توجهی قد می‌کشند.

برنج فجر ، برنج پر محصول

یکی از انواع برنج ‌های پرمحصول که دارای ویژگی های کیفی مناسبی نیز می‌باشد، برنج فجر است. این محصول در واقع یک نوع برنج اصلاح‌ نژاد شده می‌باشد که حاصل پژوهش‌های محققین و ایجاد تغییرات ژنتیکی بر روی برنج‌های با کیفیت ایرانی بوده و در راستای بهره‌وری بیشتر نسبت به برنج محلی تولید شده است.

برنج فجر بیشتر در استان گیلان تولید می‌شود اما کشاورزان مازندران به ویژه شهرستان آمل و فریدونکنار نیز تا حدودی نسبت به تولید آن مشغول هستند.

برنج فجر ، عطردار یا بدون عطر؟

عطر برنج یکی از ویژگی‌هایی است که نمی توان از کنار آن به سادگی عبور کرد. به طور کلی انواع پر‌ محصول برنج دارای عطر و طعم برنج‌های محلی نیستند.

در ابتدای تولید برنج های فجر، این نوع برنج نیز علی‌رغم ویژگی پرمحصول بودن، عطردار نبود و این نقطه ضعف باعث شده بود که از سوی مصرف کنندگان با استقبال زیادی مواجه نگردد.

مطالعات و پژوهش‌های انجام شده، در نهایت تا حدودی این مشکل را مرتفع نمود. به گونه‌ای که در حال حاضر، این برنج پس از گذشتن از زمان برداشت، اندکی عطر و طعم می گیرد و عطری شبیه بهبرنج خوش‌عطر طارم از آن استشمام می گردد.

ویژگی‌های ظاهری برنج فجر

طول دانه‌های این نوع برنج متوسط و تا حدودی ریز هستند و پس از پخت اندکی قد بلند‌تر می‌شوند. ظاهر خنجر مانند این برنج تا حدودی آن را از سایر انواع برنج متمایز می‌نماید. شلتوک برنج به رنگ زرد روشن بوده و دانه های آن سفید رنگ و اندکی کدر هستند.

نکات کلیدی در خصوص کشت برنج فجر

در ابتدای فصل بهار و در نیمه فروردین ماه، بذرپاشی جهت کشت برنج فجر آغاز و نشاکاری در دهه سوم اردیبهشت ماه انجام می‌شود. از نکات مثبت این گونه می‌توان به زودرس بودن آن اشاره نمود.

در طول دوره کشت آفاتی مانند کرم ساقه‌خوار و برگ‌خوار برنج، می توانند مشکلاتی را ایجاد کنند که پایش مداوم و کنترل دقیق می‌تواند از این مشکل جلوگیری نماید.

یکی دیگر از بیماری‌هایی که برنج فجر را درگیر می‌کند سوختگی غلاف است. برنج فجر نسبت به خوابیدگی یا ورس مقاوم بوده و برای برداشت با سیستم‌های مکانیزه نیز مناسب است.

بازار مصرف برنج پرمحصول فجر

برنج‌های پرمحصول معمولا از لحاظ کیفیت قابل مقایسه با انواع محلی و مرغوب نیستند و عطر و طعم اندک آنها سبب قیمت پایین‌تر این نوع برنج در بازار مصرف شده است.

اما برنج های فجر از لحاظ کیفیت پخت، مقدار آمیلوز، درجه حرارت ژلاتینه شدن، غلظت ژل و همچنین شکل ظاهری نسبت به سایر گونه‌های پرمحصول مطلوب‌تر بوده، ولی به طور کلی مصرف کنندگان ایرانی ترجیح می‌دهند.

از این نوع برنج در غذاهایی که اساس آنها برنج باشد، به ویژه پخت پلو استفاده نکنند و این محصول را مناسب غذایی می‌دانند که برنج پایه و اساس اصلی آن نیست.

قیمت برنج فجر

قیمت پایین‌تر این نوع برنج نسبت به رقبا و شباهت ظاهری آن به برنج‌های مرغوب و برنج‌های محلی باعث ایجاد مشکلاتی برای مصرف کنندگان برنج شده است زیرا برخی از تاجران از این شرایط به نفع خود سود برده و برنج فجر را به جای برنج‌های مرغوب و با قیمت های بالاتر می فروشند.